Tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” bao gồm 29 bài viết, bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Nội dung xuyên suốt của tác phẩm là sự phân tích biện chứng, lý giải thấu đáo những câu hỏi lớn về chủ nghĩa xã hội và con đường lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, thể hiện rõ và làm sâu sắc thêm bản chất, giá trị cốt lõi của chủ nghĩa xã hội trên các bình diện chính trị, kinh tế, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại,… giúp cho người đọc hiểu, vững tin vào xã hội xã hội chủ nghĩa bền vững và tốt đẹp mà nhân loại và nhân dân ta đang hướng tới. Theo Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Xã hội xã hội chủ nghĩa là xã hội hướng tới các giá trị tiến bộ, nhân văn, dựa trên nền tảng lợi ích chung của toàn xã hội hài hòa với lợi ích chính đáng của con người, khác hẳn về chất so với xã hội cạnh tranh để chiếm đoạt lợi ích riêng giữa các cá nhân và phe nhóm, do đó cần và có điều kiện để xây dựng sự đồng thuận xã hội thay vì đối lập, đối kháng xã hội. Trong chế độ chính trị xã hội chủ nghĩa, mối quan hệ giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân là mối quan hệ giữa các chủ thể thống nhất về mục tiêu và lợi ích; mọi đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật và hoạt động của Nhà nước đều vì lợi ích của nhân dân, lấy hạnh phúc của nhân dân là mục tiêu phấn đấu”(1). Tác phẩm là tài liệu quý, một công trình có tầm khái quát lý luận cao, tổng kết thực tiễn sâu sắc, thể hiện sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng Việt Nam, có giá trị lý luận và thực tiễn trong xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc.
Kế thừa những tinh hoa văn hóa dân tộc và thời đại, quán triệt và vận dụng đúng đắn quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh phải hết sức coi trọng lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Trong đó, căn cốt là thấm nhuần, kiên định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiên định đường lối đổi mới; mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Tổng Bí thư khẳng định: “Văn hóa là hồn cốt của Dân tộc, nói lên bản sắc của Dân tộc… Văn hóa còn thì Dân tộc còn,…”(2), phát triển văn hóa là một đặc trưng của chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước; phát triển văn hóa đồng bộ, hài hòa với tăng trưởng kinh tế và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội là một định hướng cơ bản của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, thể hiện tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa. Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Chúng ta coi văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước và bảo vệ Tổ quốc; xác định phát triển văn hóa đồng bộ, hài hòa với tăng trưởng kinh tế và tiến bộ, công bằng xã hội là một định hướng căn bản của quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”, “Con người giữ vị trí trung tâm trong chiến lược phát triển; phát triển văn hóa, xây dựng con người vừa là mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc đổi mới”(3). Để thực hiện mục tiêu con đường đi lên chủ nghĩa xã hội mà Đảng, Bác Hồ và nhân dân ta đã lựa chọn, cần phải phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, cùng nhiều chủ trương, giải pháp đồng bộ, toàn diện của cả hệ thống chính trị.
Để chống phá cách mạng Việt Nam, các thế lực thù địch tiến hành tổng hợp các phương thức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt, trong đó chúng đặc biệt đẩy mạnh hoạt động “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, thể hiện qua các thủ đoạn và nội dung chủ yếu, như: Thứ nhất, bôi nhọ, xuyên tạc, công kích chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng. Thứ hai, đả kích bản sắc văn hóa dân tộc, đặc biệt là truyền thống văn hóa, văn nghệ cách mạng, lối sống xã hội chủ nghĩa - những giá trị tinh thần của chế độ xã hội chủ nghĩa; truyền bá văn hóa, lối sống tư sản phương Tây vào nước ta - lối sống thực dụng, vụ lợi cá nhân, sùng bái đồng tiền, dâm ô, trụy lạc phi nhân tính... Chúng tìm mọi phương thức để các sản phẩm văn hóa độc hại xâm nhập vào nước ta. Chúng sử dụng các sản phẩm văn hóa đồi trụy, phản động để đầu độc quần chúng nói chung, đặc biệt là thế hệ thanh niên ở nước ta nói riêng, làm lệch lạc giá trị thẩm mỹ, thị hiếu nghệ thuật, giá trị đạo đức của xã hội theo chiều hướng xấu; hòng biến thế hệ trẻ thành công cụ và lực lượng xã hội chủ yếu của “diễn biến hòa bình”; kích thích sự phục hồi, âm mưu phát triển lối sống mê tín dị đoan, tôn thờ chủ nghĩa hữu thần; tìm hiểu, móc nối, mua chuộc, lôi kéo, kích động trí thức, văn nghệ sĩ có tư tưởng bất mãn, thù địch, cơ hội, hữu khuynh cực đoan, sa đọa về phẩm chất đạo đức,... vào con đường sai trái, chống lại Đảng, Nhà nước và nhân dân; tìm cách thao túng, lũng đoạn, chi phối các cơ quan, tổ chức văn hóa, văn nghệ, làm cho văn hóa, văn nghệ đi chệch định hướng xã hội chủ nghĩa. Thứ ba, chúng lợi dụng những người bất mãn trong nội bộ Đảng, bộ máy nhà nước, tìm cách lôi kéo, hướng lái làm chuyển hóa từ bên trong; gây tâm lý hoài nghi dẫn tới phủ định chủ nghĩa xã hội. Bên cạnh đó, các thế lực thù địch sử dụng “vấn đề nhân quyền” để can thiệp vào công việc nội bộ của chúng ta, đặt điều kiện hòng “ép ta” thỏa hiệp, nhượng bộ về chính trị, thay đổi đường lối của ta, đi theo quỹ đạo của chúng, núp dưới chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” để tạo dư luận, kích động thế giới cô lập Việt Nam, gieo rắc sự nghi ngờ trong các công dân Việt Nam đối với Nhà nước, khơi dậy sự phản kháng của những kẻ bất mãn, những phần tử cơ hội, thoái hóa, biến chất. Các thế lực thù địch còn vu khống, xuyên tạc chính sách của Nhà nước ta về tôn giáo, dân tộc… Thứ tư, chúng kích động lối sống sùng ngoại, thực dụng, cá nhân vị kỷ, ham muốn làm giàu, ham muốn quyền lực cực đoan...; chạy theo lợi ích vật chất, lạm dụng địa vị, quyền lực đang đảm nhiệm để mưu cầu lợi ích cá nhân; đặt giá trị vật chất ở vị trí cao trong thang giá trị cuộc sống; âm mưu làm trầm trọng hơn tệ tham nhũng, lãng phí, nạn quan liêu, cửa quyền, sách nhiễu nhân dân, kèn cựa, địa phương chủ nghĩa, bè phái, mất đoàn kết. Đó là một trong những nguyên nhân dẫn đến suy thoái về đạo đức, lối sống ở một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có cả cán bộ giữ chức vụ, quyền hạn cao ở một số cơ quan, đơn vị, làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước.
Cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa là một nội dung cơ bản của đấu tranh giai cấp, đấu tranh dân tộc, đấu tranh giữa hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa và hệ tư tưởng tư sản. Cuộc đấu tranh này diễn ra rất phức tạp, gay go và quyết liệt. Thành bại của cuộc đấu tranh này liên quan đến sự tồn vong của Đảng, của chế độ ta, không thể xem nhẹ. Do đó, nếu chúng ta chủ quan, mất cảnh giác hoặc nhận thức không đầy đủ về những tác động phá hoại của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, thì các thế lực thù địch, phản động càng có nhiều cơ hội để tiến hành âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình” nhằm chống Đảng, Nhà nước ta. Tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” chỉ rõ: “những thiếu sót, khuyết điểm trong phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng văn hóa vừa qua cũng là những rào cản lớn đối với phát triển văn hóa. Sự tác động của quá trình toàn cầu hóa, cạnh tranh quốc tế và cuộc đấu tranh trên lĩnh vực văn hóa, tư tưởng cũng sẽ diễn ra quyết liệt, phức tạp hơn”(4). Kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa là một nhiệm vụ hàng đầu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân và của cả hệ thống chính trị; là công việc tự giác, thường xuyên của các cấp ủy, tổ chức đảng…, trong đó Quân đội nhân dân Việt Nam là một trong những lực lượng nòng cốt, đi đầu.
Nhận thức sâu sắc tính chất nguy hiểm và phức tạp của nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, những năm qua, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, cấp ủy, chỉ huy các cấp trong toàn quân đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22-10-2018, của Bộ Chính trị, về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” và các nghị quyết, chỉ thị, kết luận của Trung ương, nghị quyết các kỳ đại hội Đảng về công tác tư tưởng, lý luận của Đảng. Chủ động làm tốt công tác nghiên cứu chiến lược, nắm bắt, đánh giá, dự báo đúng tình hình, đặc biệt là những vấn đề về âm mưu, phương thức, thủ đoạn hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; tham mưu, đề xuất với Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương, giải pháp có ý nghĩa chiến lược trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, giữ vững trận địa tư tưởng của Đảng trong quân đội.
Công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức các lực lượng bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội đã được Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai toàn diện, đồng bộ các giải pháp, cả về tổ chức, lực lượng, nội dung, hình thức, phương tiện tiến hành; chú trọng phát huy tốt vai trò của các tổ chức, các lực lượng, vai trò của các cơ quan báo chí quân đội tham gia đấu tranh, nhất là đề cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, bí thư, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy, cơ quan chính trị, ban chỉ đạo 35, lực lượng nòng cốt, chuyên sâu các cấp và các tổ chức quần chúng trong đơn vị; nhiều website, blog, trang, nhóm, tài khoản của các tổ chức, cá nhân đã tích cực, chủ động viết tin, bài phục vụ tích cực cho công tác thông tin, tuyên truyền, đấu tranh phê phán các quan điểm sai trái, thù địch với các bài viết sắc sảo, tính chiến đấu cao, có cơ sở lý luận và thực tiễn thuyết phục, được dư luận đồng tình, ủng hộ. Cấp ủy, chỉ huy các cấp đã xây dựng, ban hành đề án, kiện toàn, thành lập mới ban chỉ đạo 35 ở các cơ quan, đơn vị; đầu tư trang thiết bị, các giải pháp kỹ thuật, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo; thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ phục vụ nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch về tư tưởng, văn hóa, đặc biệt là trên không gian mạng. Nhờ đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức các lực lượng đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong quân đội đạt được mục đích, yêu cầu đề ra, nền tảng tư tưởng của Đảng trong quân đội được giữ vững và tăng cường; cán bộ, chiến sĩ luôn kiên định chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân, nhận thức đúng đắn về nhiệm vụ của cách mạng, quân đội trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, sẵn sàng nhận và hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.
Trung tướng Trịnh Văn Quyết, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam và các đại biểu tham quan trưng bày, giới thiệu tài liệu tham khảo, giảng dạy chính trị của các đơn vị, tháng 7-2023 _Ảnh: TTXVN
Trong thời gian tới, dự báo tình hình thế giới và khu vực tiếp tục còn có những diễn biến phức tạp, khó lường; các thách thức an ninh phi truyền thống gia tăng; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt… Đất nước ta gần 40 năm đổi mới tiếp tục phát triển nhanh, đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, nhưng cũng đang đứng trước những khó khăn, thách thức. Các thế lực thù địch tăng cường đẩy mạnh chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ và “phi chính trị hóa” quân đội… Xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, đáp ứng nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, “giữ nước từ khi nước chưa nguy” đang đặt ra yêu cầu ngày càng cao…
Quán triệt và thực hiện quan điểm chỉ đạo của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thông qua tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam”, để đẩy mạnh đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội, cần quán triệt và tổ chức thực hiện tốt một số nội dung, biện pháp cơ bản sau:
Một là, đẩy mạnh đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội và luôn coi đó là nhiệm vụ chính trị quan trọng hàng đầu, là công việc tự giác, thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, người chỉ huy, của từng cán bộ, chiến sĩ, trước hết là người đứng đầu.
Quan điểm trên đã được khẳng định trong Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22-10-2018, của Bộ Chính trị, về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”: “Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch là một nội dung cơ bản, hệ trọng mang tính sống còn của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, trong đó lực lượng tuyên giáo các cấp là nòng cốt; là công việc tự giác, thường xuyên của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và đoàn thể chính trị - xã hội các cấp; của từng địa phương, cơ quan, đơn vị, của từng cán bộ, đảng viên, trước hết là người đứng đầu”.
Quán triệt và thực hiện quan điểm trên, “Cấp ủy đảng và chính quyền các cấp phải nhận thức sâu sắc và quán triệt đầy đủ các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng về văn hóa”(5); các cấp ủy đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp cần nhận thức đúng vị trí, ý nghĩa, tầm quan trọng, xác định rõ vai trò, trách nhiệm, thường xuyên quan tâm đến công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội; quán triệt sâu sắc các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, hướng dẫn của Trung ương, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam về đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội thời kỳ mới. Đồng thời, thường xuyên nắm bắt, đánh giá đúng thực trạng tình hình đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa ở cơ quan, đơn vị mình; chỉ rõ ưu điểm và khuyết điểm, nguyên nhân của ưu điểm và khuyết điểm để kịp thời có những chủ trương, biện pháp lãnh đạo cụ thể, sát đúng, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong quân đội.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam, các cấp ủy đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp cần chủ động xây dựng kế hoạch, nội dung đấu tranh trọng tâm, sát với sự lãnh đạo, chỉ đạo của trên; dự báo kịp thời với sự phát triển của tình hình; tích cực đấu tranh, chủ động phòng ngừa từ sớm, từ xa, nhiều tầng, nhiều lớp, không để bị động, bất ngờ trước mọi tình huống. Đặc biệt, cơ quan chính trị các cấp cần thực hiện tốt chức năng tham mưu, hướng dẫn, chỉ đạo; phát huy vai trò các tổ chức quần chúng, hội đồng quân nhân, chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền, cơ quan, ban, ngành, đoàn thể ở Trung ương và địa phương để thực hiện có hiệu quả công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa của Đảng trong quân đội.
Các cấp ủy đảng, chính ủy, chính trị viên, người chỉ huy và cơ quan chính trị các cấp cần coi trọng việc tổng kết thực tiễn trong nghiên cứu tư tưởng, lý luận, nhất là thực tiễn công tác, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội những năm vừa qua. Qua đó, kế thừa và phát huy những kinh nghiệm đấu tranh đã tích lũy được, vận dụng và phát triển sáng tạo vào điều kiện lịch sử mới. Cần đề phòng và khắc phục sự bảo thủ, kinh nghiệm chủ nghĩa, giáo điều, thoát ly thực tế hoặc “khoán trắng” cho các cơ quan, lực lượng chức năng trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa của Đảng trong quân đội.
Trong tình hình hiện nay, cần tăng cường hiệu lực lãnh đạo của Đảng đối với quân đội trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Từ Quân ủy Trung ương đến các chi bộ đều có trọng trách lãnh đạo tiến hành công tác đảng, công tác chính trị nhằm giữ vững sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với quân đội và xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị; làm cho cán bộ, chiến sĩ có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định lý tưởng, mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, nhất trí và tin tưởng tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, với đường lối đổi mới, đường lối quân sự, quốc phòng của Đảng trong giai đoạn mới của cách mạng; sẵn sàng nhận và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao.
Hai là, thường xuyên nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị, đề án của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam về nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới.
Theo đó, các cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và cơ quan chính trị các cấp cần thường xuyên nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và nắm vững các nghị quyết, chỉ thị, kết luận, quy định, hướng dẫn của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam và hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật về nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa. Trên cơ sở đó, chủ động xây dựng các chương trình, kế hoạch và phương pháp đấu tranh phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng cơ quan, đơn vị.
Các cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên và cơ quan chính trị các cấp phải xác định rõ việc nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và nắm vững quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị, đề án của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam về đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa là một nhiệm vụ chính trị quan trọng và thường xuyên trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ ở mỗi cơ quan, đơn vị. Hằng năm, các cơ quan, đơn vị phải xây dựng kế hoạch nghiên cứu, quán triệt, bồi dưỡng, học tập bắt buộc đối với mọi quân nhân, trước hết là bí thư cấp ủy, người chỉ huy, chính ủy, chính trị viên gắn với việc cung cấp thông tin, cập nhật những quan điểm, luận điểm chỉ đạo mới của Đảng, của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng về nhiệm vụ đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa phù hợp từng đối tượng, từng đơn vị.
Ba là, phải kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”.
Đây chính là quan điểm được xác định trong Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22-10-2018, của Bộ Chính trị, về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” và Đề án “Quân đội phòng, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong tình hình mới”, đó là: “Gắn kết chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, “xây” là cơ bản, “chống” phải quyết liệt, hiệu quả”. Trong tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” đã xác định: “chú trọng xây dựng văn hóa ứng xử lành mạnh trong xã hội, phát huy những giá trị tích cực về thuần phong, mỹ tục của gia đình và xã hội; nêu cao tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết; trọng tình nghĩa, trọng công lý và đạo lý xã hội...”, “Xây dựng các quy tắc ứng xử văn minh trong các cơ quan công quyền, trong cộng đồng, nhất là trong không gian mạng, trong giới văn nghệ sĩ, v.v..”, “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh chống tham ô, tham nhũng, tiêu cực, chống sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “quét sạch chủ nghĩa cá nhân”, nguồn gốc của mọi sự tham nhũng, tiêu cực, hư hỏng ngay trong các ngành văn hóa, các cơ quan làm công tác văn hóa. Chú trọng thực hiện quy định nêu gương của cán bộ, đảng viên”(6).
Thực hiện quan điểm trên, các cấp ủy, tổ chức đảng, chỉ huy các cấp xác định rõ việc đẩy mạnh đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội phải được tiến hành kiên trì, thường xuyên, liên tục ở tất cả các cấp; trong mọi điều kiện, hoàn cảnh, cả trong lúc học tập, huấn luyện, công tác, sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu cũng như trong sinh hoạt hằng ngày; khắc phục triệt để tình trạng “giao khoán” cho cơ quan chuyên trách hoặc hạ thấp, xem nhẹ hoạt động này.
Để “xây” tốt phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho cán bộ, chiến sĩ về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng; về các chỉ thị, nghị quyết, kết luận, hướng dẫn của Đảng, của cấp ủy các cấp và các cơ quan chức năng có liên quan đến nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng; hiểu biết đầy đủ về âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, nhất là phương thức và hoạt động chống phá mới của các thế lực thù địch, phản động trong tình hình mới. Trong “chống”, phải tổ chức đấu tranh quyết liệt, hiệu quả, kiên trì, kiên quyết, không thỏa hiệp, hữu khuynh với những nhận thức lệch lạc, thái độ bàng quan, thờ ơ trước các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch tràn lan trên internet, mạng xã hội; những hành vi và thói quen xấu của cán bộ, chiến sĩ khi sử dụng mạng xã hội, như lạm dụng thời gian, bình luận những thông tin không chính thống, chạy theo tâm lý “đám đông”, “phao tin giật gân” trên các trang mạng xã hội làm ảnh hưởng đến phẩm chất, nhân cách của cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang; tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức chính trị, trách nhiệm, tinh thần chủ động đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa cho cán bộ, chiến sĩ, công nhân, viên chức quốc phòng ở cơ quan, đơn vị.
Bốn là, kết hợp đổi mới nội dung, hình thức và phương pháp đấu tranh phản bác các điểm sai trái, thù địch với xây dựng đời sống văn hóa ở đơn vị trong tình hình mới.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã chỉ rõ: “Trong quá trình đa dạng hóa các hoạt động văn hóa, Nhà nước cần chú trọng đầu tư vào dòng chủ lưu của văn hóa cách mạng để làm nòng cốt và dẫn dắt, truyền cảm hứng chủ đạo trong việc bồi dưỡng tư tưởng, tâm hồn, tình cảm trong sáng, lành mạnh, góp phần xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội”(7). Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22-10-2018, của Bộ Chính trị, về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” khẳng định: “Đổi mới nội dung, phương pháp, đa dạng hóa hình thức, coi trọng hiệu quả, trên tinh thần chủ động, cảnh giác, thường xuyên, kiên trì, kiên quyết, đồng thời có trọng tâm, trọng điểm”.
Đẩy mạnh triển khai thực hiện 3 chương trình trọng điểm: văn hóa, văn học - nghệ thuật, báo chí quân đội, tạo ra nhiều tác phẩm có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật phục vụ bộ đội và nhân dân _Nguồn:truongsaxanh.vietnam.vn
Thực hiện quan điểm trên, đối với lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, cấp ủy, chỉ huy, chính ủy, chính trị viên, cơ quan chính trị các cấp cần tiếp tục nâng cao chất lượng xây dựng môi trường văn hóa ở đơn vị cơ sở theo các mục tiêu, tiêu chuẩn đã đề ra, làm chuyển biến căn bản đời sống văn hóa, tinh thần của bộ đội. Xây dựng môi trường văn hóa phong phú, lành mạnh, là nơi nuôi dưỡng, hình thành những tập thể quân nhân phấn đấu, rèn luyện, phát huy phẩm chất tốt đẹp “Bộ đội Cụ Hồ”; tiếp tục cụ thể hóa mô hình, tiêu chí “Đơn vị văn hóa” ở các loại hình đơn vị. Đồng thời, đẩy mạnh triển khai thực hiện 3 chương trình trọng điểm: văn hóa, văn học - nghệ thuật, báo chí quân đội, tạo ra nhiều tác phẩm có giá trị về tư tưởng và nghệ thuật phục vụ bộ đội và nhân dân. Các cấp cần chú ý kiện toàn, củng cố các thiết chế văn hóa, đủ sức chuyển tải các giá trị văn hóa, nghệ thuật đến cơ sở.
Đổi mới, đa dạng hóa các hình thức và phương pháp đấu tranh phản bác trên cơ sở giữ vững nguyên tắc: Chủ động tiến công và kiên quyết đấu tranh không khoan nhượng, có luận cứ khoa học với các quan điểm phản động, phản khoa học, các hoạt động phá hoại tư tưởng của các thế lực thù địch. Chủ động đấu tranh trực diện với các quan điểm sai trái bằng nhiều con đường, phương thức khác nhau. Phải tiến hành đấu tranh chống các quan điểm sai trái ở từng cơ quan, đơn vị, trong mỗi tổ chức và cá nhân, coi đó là phương pháp tự bảo vệ mình, thông qua đó hình thành một mặt trận thống nhất trong toàn quân tham gia đấu tranh phản bác các luận điệu sai trái, vô hiệu hóa mọi âm mưu, thủ đoạn “diễn biến hòa bình”, “phi chính trị hóa” quân đội của các thế lực thù địch, giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng trong quân đội.
Tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, về quyết tâm chấn hưng và xây dựng thành công một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, nhất là thông tin tích cực trên mạng lưới báo chí, đài phát thanh, truyền hình, internet... Trong đó, các cơ quan báo chí quân đội tiếp tục có những hình thức tuyên truyền mới phù hợp, sát với trình độ nhận thức của từng đối tượng cụ thể; bám sát các sự kiện chính trị, vấn đề dư luận quan tâm, thường xuyên nắm chắc âm mưu, thủ đoạn hoạt động chống phá mới của các thế lực thù địch để viết bài đấu tranh, định hướng dư luận; tăng cường xây dựng các chuyên trang, chuyên mục, chương trình, thời lượng đăng tải các tin, bài đấu tranh phản bác, vạch trần tính chất phản động, phản khoa học của những quan điểm, luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch nhằm chống phá chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam.
Phát huy vai trò của các hình thức giáo dục chính trị tại đơn vị, tuyên truyền miệng và qua đội ngũ báo cáo viên ở các cấp để phê phán các quan điểm sai trái về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, cung cấp và định hướng thông tin đúng đắn cho mỗi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ. Đặc biệt, cần có những biện pháp quản lý chặt chẽ mạng internet, tăng cường theo dõi, kịp thời phát hiện, xử lý hiệu quả các trang mạng có nội dung phản động nhằm ngăn chặn nguồn tuyên truyền, phát tán những tư tưởng, quan điểm sai trái, thù địch; kết hợp với tăng cường mở mới, đa dạng các trang mạng, báo chí có nội dung đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong quân đội, trong đó có nội dung về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; không để lộ, lọt thông tin theo quy định của Nhà nước và quân đội, qua đó từng bước làm chủ thế trận tiến công trên mạng internet.
Trong bối cảnh tình hình thế giới, khu vực và trong nước hiện nay, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nhấn mạnh: “Và điều hết sức quan trọng là phải luôn kiên định và vững vàng trên nền tảng tư tưởng lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin - học thuyết khoa học và cách mạng của giai cấp công nhân và quần chúng lao động...”, “Chúng ta cần tiếp thu, bổ sung một cách có chọn lọc trên tinh thần phê phán và sáng tạo những thành tựu mới nhất về tư tưởng và khoa học để chủ nghĩa, học thuyết của chúng ta luôn luôn tươi mới, luôn luôn được tiếp thêm sinh lực mới, mang hơi thở của thời đại, không rơi vào xơ cứng, trì trệ, lạc hậu so với cuộc sống”(8). Quán triệt và thực hiện tư tưởng trên, các học viện, nhà trường quân đội cần tăng cường nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và vận dụng sáng tạo những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam vào hoạt động giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ các cấp và nghiên cứu khoa học. Từng cấp căn cứ vào tình hình cụ thể mà quy định nội dung, hình thức, phương pháp nghiên cứu, quán triệt, học tập và vận dụng cho phù hợp với từng đối tượng người học cụ thể. Chú trọng làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn các quan điểm, đường lối của Đảng về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; thảo luận dân chủ, trao đổi cởi mở, tự do tư tưởng giúp người học nâng cao nhận thức để tự mình có thể giải đáp những vướng mắc mà thực tiễn cuộc sống đặt ra đúng với quan điểm, đường lối của Đảng. Qua đó, góp phần làm cho người học hiểu và tin vào tính khoa học, cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nhận thức được tính tất yếu khách quan về con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; hiểu và tin vào đường lối, chủ trương của Đảng, vào tương lai, tiền đồ tốt đẹp của dân tộc, vào thành tựu của công cuộc đổi mới đất nước, triển vọng của sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam và trên thế giới.
Tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Tổng Bí Thư Nguyễn Phú Trọng thể hiện tư tưởng xuyên suốt, nhất quán, kiên định và sự phát triển sáng tạo, hoàn thiện tư duy lý luận, nhận thức về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam mà Đảng và nhân dân ta đã lựa chọn, có giá trị lý luận và thực tiễn trong định hướng xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong bối cảnh mới. Trong những năm tới, cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa trong quân đội tiếp tục diễn ra hết sức nóng bỏng, gay gắt, phức tạp và ngày càng quyết liệt... Vì vậy, trách nhiệm của các cấp ủy, người chỉ huy cơ quan, đơn vị trong quân đội trên trận tuyến này cũng sẽ ngày càng nặng nề, phức tạp hơn. Song, với bản chất, truyền thống tốt đẹp “nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”; với bản lĩnh chính trị đã được trau dồi, hun đúc vững vàng qua gần 80 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành, quân đội nhất định sẽ làm tròn trọng trách của mình, xứng đáng là lực lượng chính trị, lực lượng chiến đấu tuyệt đối trung thành, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới./.
TRUNG TƯỚNG NGUYỄN VĂN GẤU
Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Bắc Giang, nguyên Ủy viên Quân ủy Trung ương, nguyên Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam
----------------------------------
(1) Nguyễn Phú Trọng: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2022, tr. 28
(2), (3), (4), (5), (6), (7), (8) Nguyễn Phú Trọng: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, Sđd, tr. 157, 27 - 28, 169, 172, 175 - 176, 173, 37 - 38
Theo Tạp chí Cộng sản điện tử
Google+